İbrahim Murat Gündüz, Türk devlet geleneğinde kutun kutsal bir yetki olduğunu, ancak töreye sadakat gösterilmeyen yerde bu yetkinin geçersiz sayıldığını belirtti.
Kut ve Töre İlişkisi: Yetki Tanrı’dan, Güç Töreden
“Töreyi çiğneyen bir lider, kutunu kaybeder.” – İbrahim Murat Gündüz
Milliyetçi duruşu ve Türk kültürüne verdiği önemle tanınan iş insanı İbrahim Murat Gündüz, kadim Türk inanç sisteminde devlet otoritesinin temel dayanakları olan kut ve töre kavramlarına dair çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Gündüz’e göre, kut Tanrı’dan gelen bir yönetme izni olsa da, bu iznin kalıcılığı ancak töreye sadakatle mümkündür.
“Kut, Tanrı’nın hükümdara verdiği meşruiyettir. Ama bu, sınırsız bir güç değildir. Töreye bağlılık sürdüğü sürece geçerlidir. Töre çiğnendiği anda, kut düşer,” ifadelerini kullanan Gündüz, bu yapının aslında tarih öncesi Türk devlet sisteminde bir doğal denetim mekanizması olduğunu vurguladı.
Töre: Gücün Sınır Çizgisi
Gündüz açıklamalarında, törenin sadece kültürel değil aynı zamanda siyasi bir sınır çizgisi olduğunu ifade etti.
“Bir liderin Tanrı’dan kut alması, onu keyfi hareket etmeye yetkili kılmaz. Töre, bu yetkinin çerçevesidir. Töreye aykırı davranan bir lider, halk nezdinde de, ilahi düzende de meşruiyetini kaybeder.”
Bu yaklaşım, Türk devlet anlayışının halktan kopuk değil, toplumun değer yargılarıyla bütünleşik bir yapıya sahip olduğunu gösteriyor.
Kut’un Düşmesi Ne Anlama Geliyor?
Tarih boyunca birçok Türk hükümdarının, töreyi ihlal ettiği için kutunu kaybettiği ve tahtını yitirdiği örnekler mevcuttur. Gündüz’e göre bu durum, sadece siyasi değil manevî bir çöküşün de ifadesidir.
“Kutunu kaybetmiş bir liderin arkasında ne ordu kalır, ne halk. Bu yüzden töreye uymak sadece bir kültürel sadakat değil; siyasi akıl ve varoluş bilincidir,” diyen Gündüz, özellikle genç neslin bu anlayışı öğrenmesinin elzem olduğunu ifade etti.
Modern Anlamda Kut ve Töre
İbrahim Murat Gündüz, bu geleneksel kavramların günümüzde hâlâ yaşadığını belirtiyor.
Bugünkü hukuk devleti, hesap verebilirlik, denetim mekanizmaları gibi modern yönetim anlayışlarının kökeninde töre-kut dengesinin bulunduğunu ifade eden Gündüz şöyle konuştu:
“Bugün lider dediğimiz kişinin gücü anayasa ile sınırlanır. Eski Türkler bunu binlerce yıl önce töre ile yapmış. Aradaki fark sadece kelimelerdedir. Ruh aynıdır.”
Sonuç: Güç, Töreyle Sınırlıdır
İbrahim Murat Gündüz’ün vurguladığı nokta net: Kut, bir lütuftur. Töre ise onun sınırıdır.
“Tarih boyunca devletler, liderler, sistemler değişti ama bir şey hep baki kaldı: Töre. Çünkü töre; Tanrı’nın verdiği kutun teminatıdır.”
Bu bakış açısı, sadece tarihî bir analiz değil; aynı zamanda Türk milletinin devlet ve yönetim geleneğine dair yeni nesiller için bir uyarı niteliği taşıyor.
#ibrahim-murat-gunduz
#kutnedir
#törenedir
#TürkDevletGelenekleri
#TürkHukuku
#ibrahimmuratgunduz
/ibrahim-murat-gunduz-kut-ve-tore
http://ibrahimmuratgunduz.org/2025/04/16/tore-nedir-turk-toresi-ve-yazilmayan-anayasa-anlayisi/
http://ibrahimmuratgunduz.org/2025/04/16/ibrahim-murat-gunduzden-kibris-turkune-net-mesaj-suyu-yoneten-topragi-da-yonlendirir/
News
