Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani’nin katıldığı “Suriye” konulu Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi sona erdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Afrin operasyonundaki dayanışmayı fazla önemsiyorum” dedi.İlişkili Haberler
- Cumhurbaşkanı Erdoğan – Ruhani görüşmesi sona erdi
- Üçlü mekanizmada taraflar neler istiyor?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin katıldığı “Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi” sona erdi. Liderler ortak basın toplantısı yaptı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan zirveyle ilgili açıklamaları şöyle:
“Bu zirveye ev sahipliği yapıyor olmanın memnuniyeti içindeyiz. İlk zirveden bu yana Suriye’de mühim gelişmeler yaşandı.”
“Gerginliği azaltma konusunda Türkiye olarak sorumluluklarımızı hassasiyetle yerine getiriyoruz.”
“İdlib’deki 8. rasat noktasıyla bu konudaki kararlılığımızı gösterdiğimize inanıyorum.”
“Şu husus tüm dünya tarafından dikkate alınmalı. Suriye’nin toprak bütünlüğünün sağlanabilmesi tüm terör örgütlerine aynı mesafede olunmasına bağlıdır.”
“Terör örgütlerinin fark yapılmaksızın dışlanması fazla önemlidir. DEAŞ’a karşı Türkiye en etkin mücadeleyi veren ülkelerden biridir.”
“Zeytin Dalı Harekatı’yla da aynı mücadeleyi bir öbür terör örgütü olan YPG/PYD’ye karşı veriyoruz.”
“Biz sadece güvenliği sağlamakla kalmıyoruz denetim altına aldığımız yerleri bölgenin sahipleri olan Suriyeli kardeşlerimiz için yaşanabilir hale getiriyoruz.”
“Cerablus El Bab bölgesine 160 bin Suriyeli kardeşlerimiz döndü.”
“Afrin bölgesindeki patlayıcı madde taramasını bitirip altyapıyı ayağa kaldırdıktan sonra surat binlerce Suriyelinin dönmeyi beklediğini biliyoruz.Münbiç başta olmak üzere PYD/YPG kontrolündeki yerleri güvenli hale getirene kadar durmayacağımızı yine ediyorum.”
“Tel Rıfat için Rus ve İranlı dostlarla beraber ortak çalışma yürütmeye hazırız.”
“Suriye’de kaos çıkartılmak istenen yerlere evvel DEAŞ’ın yerleşmesinin önü açılmakta onunla mücadele bahanesiyle PYD/YPG sokulmakta ve terör döngüsü tamamlanmaktadır. Biz kendi sınırlarımızı da tüm Suriye’yi de bu cendereden çıkarmakta kararlıyız.
ANKARA’DAKİ ÜÇLÜ ZİRVEYİ RUS UZMAN NTV’YE DEĞERLENDİRDİ
Suriye huzur bulmadan Türkiye huzur bulamaz. Suriye’de yaşananların anlamı ve önemi bizim için ayrı bir yere sahiptir.”
“Türkiye olarak sivil kayıpların yaşanmasının önüne geçtik. Operasyon yürüttüğümüz şehirlerle öbür şehirler yan yana konulduğunda ne demek istediğimiz anlaşılacaktır.”
“Terör örgütünün faaliyet yürüttüğü bölgelerde devamlı bir gerilim çatışma potansiyeli olduğu açıkça görülüyor. Suriye’in toprak bütünlüğünün temin edilmesi ve çatışmaların önüne geçilmesi ve yeniden inşa için anlayış birliği içindeyiz. Önümüzde zor ama başarı ışığı giderek kuvvetlenen bir yol var.”
“Garantör ülkeler olarak tuzaklara tezgahlara provokasyonlara saygınlık etmeden mutabık kaldığımız hedeflere doğru kararlı bir şekilde yürümeyi sürdüreceğiz.”
“Uluslararası toplumu, Suriye’deki sorunun siyasi çözüme kavuşturulması gayretlerine destek olmaya çağırıyoruz.”
“AB’nin 3 milyar euro sözü var ama bunların tamamı ilgili kurumlara ulaşmış değil. Gelmese de yatırımlarımıza devam edeceğiz.”
“Suriye’nin toprak bütünlüğü bizim için olmazsa olmazdır. Biz toprak ameliyatlarına sıcak bakmıyoruz. Terörizmin bunu bir fırsata dönüştürüp Suriye’den ülkemize tacizde bulunmasına fırsat vermeyi asla kabul etmemiz olası değil. Burada bizim durumumuzda olan bir ikinci memleket yok. Tüm tacizler bugüne kadar ülkemize yapılmıştır. Durmak bilmemişlerdir. Yüzü aşkın füze atışları yapılmıştır, yüzü aşkın şehit olmuştur. Ondan sonra evvel Cerablus, sonra Zeytin Dalı Harekatı’nı gerçekleştirmek zorunda kaldık.”
“Çadırkentlerde konteyner kentlerde kalanlar Cerablus’ta dönmeye başladı. Afrin’de de aynı şekilde olacaktır. Bu bir inşa ve ihya hareketidir. Astana sürecinin garantörleri olarak Soçi’de başlayan bu süreci emin adımlarla yürüteceğiz. Astana’yı Cenevre’ye alternatif olarak ileri sürmedik. Bizim için aslolan netice almaktır.”
“Netice alma mecburiyetimiz var, oyalanmaya tahamülümüz yok. En son Doğu Guta’da meydana gelenleri gördük. O yavruların nasıl acımasızca öldürüldüğünü gördük. Bunlara dayanabilmek için insan olmamak gerekir.”
“Teröristle mücadele, terörle mücadele zamanlaması yapılan bir süreç değildir. Terör yok olduğu anda siz de huzura erersiniz, ortada mesele kalmamış olur. Terörün olduğu bir yerde de devlete düşen vazife tüm emniyet güçleriyle mücadeleyi sürdürmektir. Türkiye’nin içeride ve hudut ötesinde terörle mücadele sorunu vardır. Bu mesele bitene kadar devam edecğiz.”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ardından İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani izah yaptı:
“Bizim bölgemiz son senelerde aka ve fazla mühim bir sorunla karşılaştı; bu mesele terörizmdi. Bu teröristler bazı ülkeler tarafından eğitilmiş, fonlanmış ve çağdaş silahlarla donatılmıştır. Bu teröristler Suriye’ye ait petrol ve doğalgazı satabiliyor. Bazı aka dünya güçleri başta Amerika, DAEŞ gibi El Nusra gibi terör örgütleri bizim bölgemizde uzun yıllar kalsın ve onlar da bu örgütleri uzun yıllar aracı olarak kullansın. Suriye ve Irak arkadaş ülkelerin yardımıyla bu aka tehlikeyi alt etti.”
“Terörizmle mücadele için Astana’daki zirvede Suriye’de kısmı ateşkes sağlanması konusunda uzlaşıldı.”
“Terörizmle mücadele doğrultusunda yaklaşık 15 ay evvel Astana’da bir toplantı yapıldı ve bir süreç öngörüldü. Süreç Suriye’de dört bölgede ateşkesin sağlanması ve krizin azalmasına sebep oldu. Türkiye, İran ve Rusya bu süreçte mühim rol oynandı. Suriye Ulusal Diyalog toplantısında da muhalifler ve Suriye arasında Soçi’de toplantı gerçekleşti. Ben bugün Suriye halkının ümidinin düne nazaran daha fazla olduğunu, barışa karşı daha umutlu olduğuna eminim. Suriye halkı da evine dönmek için daha umutlular. Bugün fazla mutluyum ki üç memleket Ankara’da ikinci zirveyi gerçekleştirdi. Suriye ve Suriye’nin geleceğiyle ilgili fazla mühim toplantılar gerçekleştirdik. Benim için bugün en mühim anlar üç ülkenin Suriyeli mazlumların yaralarını sarmak için ve onları kurtarmak için mutaabık kaldıkları anlar oldu.”
“İran İslam Cumhuriyeti’nin bakışından Suriye sorunu hiçbir şekilde askeri seçeneklere sahip değildir. Hep beraber barışı çözüm yolu olarak takip etmemiz gerekiyor. Mazlum Suriye halkının evlerine dönmesine muavin olmamız gerekiyor. Biz bilhassa Suriye’nin toprak bütünlüğünün ve ulusal egemenliğinin, bağımsızlığının herkes tarafından dikkate alınmasını amaçlıyoruz. Terör örgütlerinin kalıntıları da Suriye’den çıkarılmalıdır. Bizim yaptığımız iş Suriye’nin geleceği için muavin olmaktır. Hiçbir ülkenin Suriye’nin geleceği için karar verme hakkına sahip değildir. Suriye halkı kendi seçimlerini ve anayasalarını hazırlacaktır. Bölgemizdeki bayram günü Suriye’de savaşın bittiği gün olacaktır.”
“Bizim bugüne kadar gördüğümüz şudur ki; Amerikalılar ve İsraillilerin pek de başarılı olmadıkları. Şam hükümetini yıkmak peşindeydiler ve teröristleri bu bölgeye yerleştirmek istiyorlardı. Fakat başarılı olduklarını da söyleyemeyiz. İran hükümeti, Suriye’deki olayların başından beri her vakit terörizmle mücadeleye vurgu yapmıştır. Halkların istekleri kendi geleceklerini şekillendirmek için yol göstermelidir. Çabamız bölgedeki terörist faaliyetlerin başarılı olmamasıdır. İran her vakit terörizmle mücadele etmiştir.”
“Mültecileri desteklemek insani bir görevdir. Biz Müslümanlar için de dini bir görevdir. Ben Suriyeli mültecileri destekleyen başta Türkiye olmak üzere tüm ülkelere teşekkür etmek istiyorum. Biz yaklaşık 39 senedir İran’da 3 milyonu aşkın Afgan mülteciyi ağırlıyoruz. Bu sene itibariyle 400 bin Afgan çocuk talebe bizim okullarımızda eğitim almaktadır. Irak-Kuveyt savaşında da Afganlı mültecilere ek olarak Iraklı ve Kuveytli mültecileri de karşıladık.”
Burada Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan Bey’e ve Rusya Başkanı Sayın Putin’e teşekkür ediyorum.
Putin’in konuşmasından satır başları şöyle:
“Üçlü formattaki görüşmelerimiz son radde müspet gerçekleşti. Önemli mutabakatlar sağladık. Bu mutabakat ortak deklarasyonda yer aldı. Biz Suriye’nin bağımsızlığının ortak deklarasyonda yer almasını sağladık.”
“Türkiye, Rusya ve İran’ın ortak kararı Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğünün sağlanmasından yanadır.”
“Astana formatı verimli olduğunu defalarca kanıtlamıştır. Suriye’deki şiddeti mühim ölçüde düşürdü. Mülteciler ülkelerine dönmeye başladılar. Suriye iç savaşının siyasi boyutunu güçlendirmeye çalışacağız.”
“DAEŞ Suriye’de ağırbaşlı bir yenilgiye uğratıldı.”
“Cenevre’de biliyorsunuz bir anayasa komitesi kuruluyor.”
“Doğu Guta’da 100 binlerce insanın kurtarılması için mühim bir operasyon gerçekleştirildi. Bölgeye insani yardım yapıldı. Türkiye, İran ve Suriye teröre karşı güçlerini birleştirecekler”
“Suriye’nin ekonomik altyapısını güçlendiriyoruz. Hedefimiz terörizmi tamamen kaldırmaktır. Teröristler zehirli maddeler kullanıyorlar.”
“Türkiye İran ve Rusya dışında kimse bir adım atmıyor. BM yardım ediyor ama bu yeterli değil. Mutlaka Suriye’nin alt ve üst yapısına herkes katkı sağlamalı.”
“Rusya olarak taahütlerimizi yerine getirmeye çalışıyoruz. Türkiye mülteciler alarak aka bir yük üstlendi. Bizim sorunları çözmemiz lazım. Mülteci sorunu olmasın diye. Özellikle insani yardım konusunda bir çalışma yapmamız gerekiyor. Acil yardım konusunda neler yapabileceğimizi değerlendireceğiz. Sayın Ruhani de destekliyoruz. Bu konuda çalışma yapacağız.”
“Sayın Erdoğan Suriye’de acil insani yardım yapılması teklifinde bulundu. Bence bu öneri fazla isabetli. Rusya olarak taahütlerimizi yerine getirmeye çalışıyoruz. Türkiye mülteciler alarak aka bir yük üstlendi. Bizim sorunları çözmemiz lazım. Mülteci sorunu olmasın diye. Özellikle insani yardım konusunda bir çalışma yapmamız gerekiyor. Acil yardım konusunda neler yapabileceğimizi değerlendireceğiz. Sayın Ruhani de destekliyor. Bu konuda çalışma yapacağız.”
“Rus heyeti Türkiye’de iki gündür bulunuyor. Bizim açımızdan ziyaret fazla başarılı geçti. Türkiye’ye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a fazla teşekkür ediyorum.”
ZİRVE 1.5 SAAT SÜRDÜ
Üç şef ortak basın toplantısı için kameraların karşısına çıktı. Beştepe’deki doruk 1.5 saat sürdü.
Suriye’ye ilişkin müzakerelerin yapıldığı Cenevre görüşmelerinden netice alınamaması üzerine, ilki 22 Kasım 2017’de Soçi’de yapılan üçlü zirvenin ikincisi Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirildi.
Zirve, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ev sahipliğinde, Rusya Devlet Başkanı Putin ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani’nin katılımıyla basına kapalı yapıldı.
Söz konusu zirveye Türkiye heyetinden Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Ulusal Savunma Nurettin Canikli, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan da katıldı.
Üçlü zirveye ev sahipliği yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, çalışma yemeğinin ardından Ruhani ve Putin ile ortak basın toplantısı düzenleyecek.
Zirve sonunda yayımlanması planlanan ortak deklarasyonda Suriye’de var ateşkesin devamı, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve Suriye içindeki ateşkes ihlallerinin durdurulması gibi daha önceki deklarasyonlarda hemfikir olunan konuların vurgulanması bekleniyor.
İLK ZİRVE SOÇİ’DE YAPILMIŞTI
Türkiye ve Rusya öncülüğünde Aralık 2016’da yürürlüğe giren ateşkes, Esed rejiminin ihlallerine karşın bir sene aradan sonra İsviçre’nin Cenevre kentinde yeni müzakerelerin önünü açacak Astana sürecini başlatmıştı.
Cenevre görüşmelerinde bir netice elde edilememesi üzerine, “Suriye” konulu üçlü zirvenin ilki 22 Kasım 2017’de Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani’nin katılımıyla Soçi’de yapılmıştı.
ÜÇLÜ ZİRVE’DEN İLK GÖRÜNTÜ
News
